Sprekers uit de bibliotheek- en archiefwereld geven op 13 februari 2017 in de Openbare Bibliotheek van Amsterdam een inkijkje in deze relatief jonge discipline binnen de boekwetenschap. Boek-archeologisch onderzoek doen betekent heel precies kijken naar hoe een boek gemaakt is en in elkaar zit, welke materialen gebruikt zijn, of er oude reparaties zijn en andere gebruikssporen, en gaat vooral ook om het begrijpen en duiden van zulke kenmerken. Ook ontvangt Karin Scheper, restaurator bij de Leidse Universiteitsbibliotheek, de De la Courtprijs voor haar werk.
Deze middag gaat over de studie van het boek als voorwerp uit het verleden, niet om de tekst maar om de materiële verschijningsvorm.
Sprekers
Karin Scheper (UB Leiden), Gabriëlle Beentjes en Femke Prinsen, Martin Berendse (directeur OBA) en José van Dijck (president KNAW).
- José van Dijck, president KNAW – Opening
- Karin Scheper, laureaat De la Court-Prijs 2017 – De noodzaak van boekarcheologieDoor de eeuwen heen zijn miljoenen handschriften en gedrukte boeken gemaakt, om kennis vast te leggen en te verspreiden, voor particulier gebruik, voor handel of educatie, of om een zekere status te laten zien. Een boek als een object is daarom veel meer dan alleen de tekst die het bevat. Aan allerlei fysieke kenmerken is de historische context af te lezen. Het behoud van oude boekcollecties is daarom van belang, en de studie van het boek als object brengt ons nieuwe inzichten. Met voorbeelden uit de restauratiepraktijk wordt duidelijk welke rol een boekrestaurator hierin kan, en misschien wel moet spelen.
- Femke Prinsen, zelfstandig boek- en papierrestaurator – Van het boek: Fragmenten gebruikt als boekbindmateriaalGedurende de gehele boekgeschiedenis is beschreven of bedrukt materiaal hergebruikt om boeken mee te binden. Dit materiaal -maculatuur genaamd- is als zodanig vergelijkbaar met de andere materialen die worden gebruikt voor de vervaardiging van boeken. Daarnaast heeft maculatuur een set toegevoegde waarden doordat er een tekst of afbeelding op staat. De waarde van een fragment kan puur de inhoud van het fragment zelf betreffen. Een van de waarden die echter vaak over het hoofd wordt gezien is dat maculatuur integraal onderdeel is van het boek als object. Bovendien kan maculatuur extra informatie bieden over het boek waarin het is gebruikt. In deze lezing zullen aan de hand van voorbeelden uit de praktijk de verschillende waarden van maculatuur worden besproken, evenals de rol die boekrestauratoren kunnen spelen bij het onderkennen en behouden ervan.
- Gabriëlle Beentjes, senior conserveringsadviseur Nationaal Archief – Het monumentboekHet ‘boek als object’ is een begrip in ontwikkeling, aangestuurd door veranderingen in de tijd. In deze presentatie worden vragen gesteld over wat het boek eigenlijk is, wat de waarde ervan is en hoe we in de moderne, digitale wereld met dat fysieke boek om moeten gaan. Met het oog op de ontwikkelingen in wetenschap en digitalisering is misschien een nieuw soort ethiek nodig: de ethiek van het boek.
- Martin Berendse, directeur OBA – Respect voor de oude orde
Aanmelden
Toegang is gratis, aanmelden via het aanmeldformulier.