De NBV nodigt u van harte uit voor de online excursie Boeken in verandering: lezerssporen, toe-eigening en identiteit in zestiende-eeuwse bijbels. Renske Hoff zal op 11 december 2020 van 15:00-16:00 uur vertellen over haar onderzoek naar het gebruik van volkstalige bijbels en laat daarbij vroege drukken zien uit de Universiteitsbibliotheek Utrecht.
Zestiende-eeuws Antwerpen was een van de voornaamste drukkerscentra van Europa. Er werd een grote diversiteit aan teksten gedrukt, waaronder een aanzienlijk aantal bijbeledities. De drukkers Jacob van Liesvelt, Henrick Peetersen van Middelburch en Willem Vorsterman speelden een centrale rol in de Nederlandstalige bijbelproductie in de eerste helft van de zestiende eeuw. Het onderzoek naar deze bijbels heeft zich tot op heden vaak gericht op de keuzes en aanpassingen die deze drukkers maakten, bijvoorbeeld met betrekking tot de confessionele kleur, vertaling, en paratekst, zoals prologen en glossen. Maar daarmee is het verhaal nog niet compleet. Wie waren de lezers van deze boeken en welke keuzes maakten zij in het gebruik van de bijbels?
In het Nederlands-Vlaamse onderzoeksproject In Readers’ Hands wordt het gebruik van volkstalige bijbels onderzocht. Een van de belangrijkste uitkomsten van het onderzoek is dat vroegmoderne lezers vaak actief – en met pen, schaar en lijm in de hand – met hun bijbels omgingen. Ze pasten elementen aan, voegden handgeschreven tekst toe, kleurden de houtsnedes in, of gebruikten de schutbladen om belangrijke gebeurtenissen uit hun familiegeschiedenis voor zichzelf en het nageslacht te noteren. In de handen van lezers waren deze bijbels, zo blijkt, geen statische tekstdragers, maar dynamische en veranderlijke objecten die door lezers werden toegeëigend naargelang hun persoonlijke voorkeuren, verwachtingen en wensen. Renske Hoff zal enkele voorbeelden van dit actieve boekgebruik presenteren aan de hand van de rijke collectie vroege drukken van de Universiteitsbibliotheek Utrecht.
Renske Hoff
Renske Hoff is als promovendus verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen en de KU Leuven, binnen het onderzoeksproject In Readers’ Hands: Early Modern Dutch Bibles from a User’s Perspective. Haar onderzoek richt zich op zestiende-eeuwse leescultuur en de dynamische interacties tussen bijbels en lezers.
Aanmelden
Leden kunnen zich via de link uit de nieuwsbrief of per email registreren.