In 2023 viert de NBV haar 30-jarig bestaan. Op 23 september doen we dat met een jubileumcongres rond het thema ‘Technologie en transformatie’, ook het thema van het Jaarboek 2023 dat deze dag gepresenteerd wordt.
Op het congres in CODA, Apeldoorn, reflecteren uiteenlopende sprekers op transformaties in de Nederlandse geschiedenis van het boek en de invloed van technologie vroeger, nu en in de toekomst. Ook is er gelegenheid om de tentoonstelling CODA Paper Art 2023 te bekijken en zijn NBV-leden van harte uitgenodigd voor de algemene ledenvergadering.
Voor de boekgeschiedenis waren de afgelopen dertig jaar een periode van onmiskenbare veranderingen, die gepaard gingen met steeds nieuwe technologische ontwikkelingen. Zo kunnen inmiddels tablets, telefoons en e-readers niet meer los worden gezien van onze lees- en publicatiecultuur – om maar een in het oog springend voorbeeld te noemen. Hoe zijn nieuwe technologieën van invloed op het boekhistorische onderzoek, op de vragen die we kunnen beantwoorden en de vragen die we stellen? Welke parallellen zijn er te ontdekken tussen historische en hedendaagse transformaties in leescultuur en mediagebruik?
Programma
10.00-10.30 Inloop met koffie en thee
10.30-11.00 Keynote Steven Claeyssens: ‘Nieuwe lezers voor het oude boek. De digitale transformatie van de historische boekproductie’
11.00-12.15 Ochtendsessie met lezingen van:
- Eric Jorink: ‘Visuele communicatie bij Leeuwenhoek: van observatie tot druk’
Dit jaar wordt de microscopist Antoni van Leeuwenhoek (1632-1723) herdacht. Hij afficheerde zichzelf als een buitenstaander in de academische wereld, ongeschoold ‘in talen ofte konsten’. Zijn (geïllustreerde) publicaties verschenen aanvankelijk in de Philosophical Transactions, en later in – steeds luxueuzere – boeken. In deze presentatie bekijkt Eric Jorink een paar stadia in dit productie-proces. Wat kon Leeuwenhoek door zijn microscoop waarnemen, en hoe representeerde hij dit? Hoe werden zijn teksten en tekeningen vervolgens ge-peer-reviewed? En wat waren de publicatie-strategieën van de verschillende uitgevers? - Trude Dijkstra: ‘Nieuwe werelden, nieuwe genres: China in het eerste Nederlandse medische tijdschrift, 1680-1688’
- Suzette van Haaren: ‘Het digitale middeleeuwse handschrift’
Door digitalisering en digitale methoden kunnen middeleeuwse handschriften op allerlei innovatieve manieren onderzocht worden. Een digitaal handschrift kan virtueel worden vergroot, verkleind, opgeknipt en weer bij elkaar worden gebracht—en vormt zo een heel ander object dan het middeleeuwse origineel. In haar lezing vertelt Suzette van Haaren over de impact van digitalisering op onderzoek naar middeleeuwse handschriften, en filosofeert hierbij over hoe het digitale invloed heeft op onze ideeën over onze middeleeuwse geschiedenis in grotere zin.
12.15-14.00 Lunch met:
- posterpresentaties van studenten en jonge onderzoekers
- 13.30-14.00 Algemene ledenvergadering NBV
14.00-15.00 Middagsessie: Presentatie Jaarboek, lezingen van twee van de auteurs:
- Leila Sauvage: ‘The handmade blue paper project. Application of experimental archaeology methods to study the materiality of Dutch blue paper (1650-1750)’
This talk explores the materiality of Dutch blue paper, describing the methodology developed by the Blue Paper Research Consortium. Combining the study of written sources with material evidence, the group carried out experiments in a historical paper mill to test different coloring hypothesis. Results from this multidisciplinary research are presented to encourage discussion in the field of book and paper history. - Astrid Beckers [via video]: ‘Boeken van plastic: een introductie tot het ge-3D-printe boek’
De 3D-printer heeft zijn weg gevonden naar de wereld van het fysieke boek. Boekbanden, pagina’s en complete boeken kunnen al geprint worden in plastic. Wat is er al geprint en hoe gaat dat in zijn werk?
15.00-15.15 Pauze
15.15-15.45 Keynote Claartje Rasterhoff: ‘DATA/TADA: digitale cultuur en/in boekhistorisch onderzoek’
In haar lezing verbindt Claartje Rasterhoff ontwikkelingen in online cultuur aan trends in digitaal historisch onderzoek. Aan de hand van theorie en praktijk in cultureel ondernemerschap pleit ze voor een bredere blik op wat technologie is en doet – in zowel hedendaagse leescultuur als boekhistorisch onderzoek.
15.45-16.00 Afsluiting
16.00-18.00 Bezoek tentoonstelling Paper Art 2023 en borrel
Aanmelden
Kosten voor deelname zijn 25 euro per persoon voor reguliere NBV-leden, 12,50 euro voor student-leden en 35 euro voor niet-leden. Meld u aan via info@boekgeschiedenis.nl voor 10 september 2023. U kunt het bedrag overmaken op rekeningnummer NL92 INGB0005537064 van de NBV onder vermelding van ‘Jubileumcongres 2023’ en uw naam.
Bent u nog geen lid van de NBV en wilt u deelnemen aan het congres? Dan hebben we een aantrekkelijk aanbod. Meld u aan als lid via onze website en vermeld bij de opmerkingen dat u zich ook aanmeldt voor het congres: u krijgt dan 10 euro korting op de entreeprijs voor reguliere leden en betaalt slechts 15 euro voor deelname aan het congres.
Er is plaats voor 100 personen, aanmeldingen worden verwerkt op volgorde van binnenkomst. Bij grotere belangstelling werken we met een wachtlijst.
Wil je tijdens het congres een poster presenteren over je onderzoek? Aanmelden daarvoor kan tot 1 september 2023.
(afbeelding: CODA Apeldoorn, bron: Wikimedia Commons)